الزامات قانونی و مجوزهای کسب‌وکار در اینترنت | ۱۲ | چگونه با کپی کنندگان محتوا مقابله کنیم؟ – بخش دوم

چگونه از کپی و سرقت محتوای سایت جلوگیری کنیم؟

در تدوین محتوای کاربردی کمتر به تجربیات شخصی و موردی پرداخته‌ایم ، این رویکرد برگرفته از اعتبار و استنادی است که برای مطالب ارائه شده قائل هستیم. این مطلب مشخصا از تجربه‌ای استخراج شده که خود ما در نت‌استارت به عنوان یک بستر محتوا محور با آن مواجه شده و به احتمال زیاد شما نیز صرف نظر از نوع فعالیت ممکن است با آن مواجه شوید. داستان سرقت محتوا و برداشت غیرقانونی مطالب در وب فارسی با وجود شبکه‌های اجتماعی و ارتباطی، با همان عمق کم در حال پیچیده‌تر شدن است. بازاریابی محتوا بخش غیر قابل انکار دیجیتال مارکتنیگ برای کسب و کارهای اینترنتی است. به نظر کار ساده‌ای است اما وقتی فرایند تولید و انتشار را آغاز کردید، خواهید دید ارتباط با مشتری بدون محتوا سخت و پرهزینه است، مخصوصا وقتی رقبای شما با همین ابزار در حال پیشی‌ گرفتن باشند. یکی از پرچالش‌ترین داستان‌های پیش روی بازاریابی محتوا سرقت محتوا به صورت هدفمند، به اشکال مختلف و در رسانه‌های گوناگون است.

چرا روش های شناخت کپی محتوا و مقابله با آن اهمیت دارد؟

«تغییر رسانه» و «تغییر فرمت» محتوا شیوهای متداولی است که دستاورد آن گردش یکسان اطلاعات بین رسانه‌های اجتماعی و سایت‌هاست، در نهایت  تولید کننده متضرر می‌شود چرا که مخاطب نمی‌داند چه کسی تولید کننده اول است و به چه دلیل آن را تولید کرده. در بخش اول  این مبحث به کلیات اصول و انواع روش‌های برداشت محتوا اشاره کردیم. گاهی علی‌رغم همه ترفندها و راهکارها یک یا چند رسانه به شکل‌های مختلفی شروع به کپی و انتشار محتوای شما می‌کنند. شکل‌های متداولی که به سادگی  واز طریق گوگل قابل پیگیری نیست. مثلا کانال تلگرام یا اپلیکیشن موبایل ایجاد کرده و محتوای شما را از وب در آن کپی می‌کنند یا از محتوای آنلاین شما کتاب الکترونیکی متنی و صوتی تولید می‌کند. این مطلب مشخصا به تکیه به مراجع قانونی برای مقابله با کپی و سرقت محتوا اشاره دارد. زمانی که دارایی شما به معنای واقعی سرقت می‌شود.

مقابله با کپی‌کنندگان و پیگیری قضایی سرقت محتوا

وقتی محتوای شما هدفمند و پیوسته سرقت شود اتکاء به قوانین موجود هرچند که دچار کاستی‌های هم باشد یکی از بهترین راه‌حل‌هاست. تصور اشتباهی وجود دارد مبنی بر این که قوانین فعلی نمی‌تواند جلو سارقین یا کپی کنندگاه محتوا را بگیرد، این مطلب ضمن اشاره به یک تجربه مستقیم، نه تنها بسیاری از این باورهای غلط را در مورد پیگیری قانونی محتوا نقض می‌کند، گام به گام شما را راهنمایی می‌کند تا قانونی از حق خودتان دفاع کنید و این فرهنگ غلط نیز کنار گذاشته شود. ممکن است ناگهان بخش قابل توجهی از وبلاگ یا سایر محتوای تولید شده خودتان را در سایت، برنامه موبایلی و یا صفحه‌ای در رسانه‌های اجتماعی ببنید، در این لحظه است که باید درست تصمیم بگیرید و تصمیم‌های درست از اطلاعات و دانسته‌های درست می‌آید.

اطمینان از هویت سارق محتوا و رسانه‌ی منتشر کننده

ممکن است رسانه‌ای که محتوای شما را بازنشر کرده سارق اصلی نباشد، بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی و سایت‌های بزرگ تأمین کننده محتوا استخدام می‌کنند و به دلایل مختلف از صحت و اعتبارسنجی محتوای منتشر شده اطمینان حاصل نمی‌کنند. این به معنی رفع مسئولیت آنها نیست. دقت کنید که مسئول یک رسانه که سهوا درگیر این معضل شده به سرعت موظف به حذف محتوا و جبران خسارت شماست. عدم مسئولیت‌پذیری رسانه و ارائه پاسخ که کارمند یا پیمانکار چنین کاری کرده باعث رفع مسئولیت نشده و در صورتی که خسارت قابل اثباتی به شما وارد شده است قابل پیگیرد قانونی است. اگر به‌صورت توافقی و دوستانه موضوع حل و فصل نشد می‌توانید به روشی که در ادامه مطلب گفته می‌شود نسبت به شکایت و جبران خسارت اقدام کنید.

از بزرگی و ابهت رسانه ناقض کپی‌رایت نترسید

ممکن است در بین راه آخرین مقاله خودتان را در ستون یکی از مشهورترین روزنامه‌های کشور ببنید یا اگر آموزشی برای وب سایت خودتان ساخته‌اید با کمال تعجب ببنید که مجری یک برنامه پربیننده در حال بیان خط به خط آن برای شنوندگان و بینندگان است. اصلا تعجب نکنید و در عین حال از تاثیر و اهمیت خرده‌رسانه‌هی کوچک غافل نشوید. این ماهیت و معجزه محتواست. اگر رسانه مذکور از شما به عنوان منبع یاد کند می‌تواند به عنوان یک فرصت دوطرفه تلقی شود اما اگر این کار صورت نگیرد قطعا بازنده بازی شم خواهید بود. هرچقدر هم که رسانه بزرگ و کشوری بود نباید بترسید، اگر برداشت محتوا پیوسته یا به دفعات انجام شد

گام اول: مستندات کافی گردآوری کنید

در اولین برخود با رسانه سارق محتوا یا رسانه‌ی مربوطه باید مستندات کافی تهیه کنید. از محتوایی که مورد سو استفاده قرار گرفته تصویر تهیه کنید. تأکید می‌شود که وقتی طرف مقابل بخش زیادی از سایت شما را کپی کرد باید از رسانه منتشر کننده تصویر تهیه کنید. هرچه اینکار را دقیق، تمیز و قابل استناد انجام دهید، قانع کردن مرجع قضایی ساده‌تر است. اگر با سارق محتوا تماس یا مکاتبه داشتید در کمال احترام و ادب علت این کار را جویا شوید، تمام اطلاعات تماس و گفتگوها را اعم از تلفنی،صوتی، متنی و غیره را ثبت و ضبط کنید. از کسی که محتوای شما را کپی کرده قاطعانه توضیح بخواهید و آن را به مستندات خود اضافه کنید. اشتباهی که در مستندسازی زیاد پیش می‌آید این که است تصور می‌کنند چون اطاعات روی وب موجود است کفایت می‌کند. خیر ممکن است در زمان نیاز به دلایلی سارق کل اطلاعات سرقت شده را از بیین ببرد. طلاعات را ذخیره برای ارائه به مرجع قضایی روی دیسک کپی کنید.

گام دوم:  مراجعه به دادسرای جرائم اینترنتی و پلیس فتا

پیگیری جرائم اینترنتی مانند سایر مسائل حقوقی نیاز به مراجعه مستقیم به مرجع قضایی دارد اما این‌طور نیست که روزهای زیادی در راهروهای دادسرا وقت تلف کنید. در مورد رسانه‌ای که محتوای نت‌استارت را سرقت می‌کرد کل پیگیری آن چیزی در حدود ۲.۵ ساعت وقت گرفت، اما فرایند به سرانجام رسیدن آن یکی دو ماهی طول کشید که اصلا نیازی به مراجعه حضوری یا پیگیری کار خاصی از سمت ما نبود. کار بسیار ساده و سریعتر از چیزی است که تصور می‌کنید. برای پیگیری و انجام هر کار در دستگاه قضایی باید شناسه الکترونیک قضایی داشته باشید. به سایت قوه قضایئه بروید و یا ساخت «شناسه قضایی» را جستجو کنید، یک شناسه قضایی بسازید. می‌توانید با مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قوه قضائیه هم این کار  را انجام دهید. تمامی مراحل پیگیری، ثبت و انجام امور قضایی از طریق این شناسه به صورت اینترنتی قابل انجام است.

 گام سوم: به صورت مستقیم یا آنلاین به پلیس فتا مراجعه نکنید

شما اول باید از رسانه یا شخص سرقت کننده محتوا شکایت کنید و مرجع قضایی دستور تحقیق و بررسی شکایت شما صادر کند، این روال عادی برای پیگیری شکایت‌های قضایی است. هرچقدر بتوانید اطلاعات دقیق‌تری از طرف مقابل بدست آورید کار ساده‌تر است. استفاده از رسانه‌های اجتماعی و اطلاعات ثبت دامنه Whis کمک زیادی به شما می‌کند. در هر شهر یک دادسرا مخصوص جرائم اینترنتی است. با کمی پرس و جو و چند تلفن به سادگی می‌توند محل دادسرای شهر خودتان را پیدا کنید. کافیست یک تلفن به دادسرای کل شهر خودتان بزنید. بهتر است قبل از مراجعه شرحی از شکایت خودتان در یک صفحه کاغذ تایپ کنید و دقیقا به موارد مهم محتوای برداشت شده اشاره کنید. مستندات خودتان را روی دیسک کپی کنید و به دادسرا مراجعه نمایید. به احتمال زیاد بین ۵ تا ۱۰ هزار تومان هزینه باطل کردن تمبر و ثبت شکایت شما خواهد شد. بعدا از آن دادسرا شکایت شما ثبت و تأیید کرده، باید به پلیس فتا مراجعه کنید. همه این مراحل در شلوغ‌ترین حالت یک ساعات زمان نیاز دارد.

گام چهارم: مراجعه به پلیس فتا

اکثر شکایات واصل شده به پلیس فتا مربوط به نقض حریم شخصی، سؤاستفاده از اطلاعات شبکه‌های اجتماعی، مزاحمت و کلاهبرداری آنلاین است. پس اگر با موارد مشابه خودتان یعنی «شکایت از سارق محتوا» مواجه نشدید تعجب نکنید، این بخشی از همان فرهنگی است که باید اصلاح شود. در این مرحله برای شما پروند تشکیل می‌شود. بهتر است در تمام مراحل پیگیری مدارک شناسایی و همچنین مجوزهای قانونی یا کپی آنها را همراه داشته باشید. افسر پرونده در خصوص شکایت صورت گرفته از شما سوالاتی مبنی بر صحت ادعا می‌کند و پروند را تکمیل می‌کند. اگر مستندات دقیق شامل تصویر، مکالمه، لینک و .. داشته باشید شکایت شما تأیید کرده و پرونده تکمیل شده برای بازپرس جرائم رایانه‌ای ارسال می‌کند. به آنچه که در شکایت خودتان مطرح می‌کنید دقت داشته باشید. می‌توانید درخواست حذف محتوا  را داشته باشید یا علاوه بر حذف درخواست خسارت نیز بکنید.

نکات مهم قبل از پیگیری قضایی نشرغیرمجاز

اول: برای مقابله با برداشت‌های موردی بهتر است به روش‌هایی که در بخش اول مبحث اشاره کردیم و همچنین کیفیت و خلاقیت خودتان در تولید محتوا اکتفا و اتکاء کنید. این موضوع که از کجا پیگیری و درخواست خسارت را آغاز کنید کاملا به خود شما بستگی دارد اما بهتر است به صورت منظم محتوای خودتان را در رسانه‌های مختلف جستجو کنید تا بتوانید کپی برداری را از همان مطالب اول متوقف کنید. در اکثر مواقع با اولین تذکر و برخورد قطع، قابل پیشگیری است و همیشه پیشگیری از درمان کم‌هزینه‌تر است. دوم: هیاهوی رسانه‌ای نکنید، وقتی با سرقت هدفمند محتوا مواجه می‌شوید ناخودآگاه به یاد زحمات و هزینه‌هایی خواهید افتاد که  متحمل شده‌اید. خونسردی خودتان را حفظ کنید و از ایجاد هیاهو و تهدید رسانه‌ای خصوصا در شبکه‌های اجتماعی خودداری نمایید. سوم: قوانین و شرایط استفاده از محتوای سایت را به صراحت بیان کرده و در معرض دید کاربران قرار دهید. متاسفانه فرهنگ حق‌نشر از پایه در کشور ما ضعیف است و  برخی تصور می‌کنند – که در اینترنت – صرف این که نام منبع را ببرند حق دارند از محتوای دیگران استفاده کنند. این موضوع در رسانه‌های اجتماعی شکل پیچیده‌تری دارد.